Vorstelijk verzameld, de foto’s van de Duitse keizer Wilhelm II
Samengesteld door: Liesbeth Ruitenberg, uitgegeven door en nu te bestellen bij: Uitgeverij Matrijs
Toen de Duitse keizer Wilhelm II in 1918 naar Nederland kwam en hier asiel aanvroeg en kreeg trok hij eerst in in het kasteel Amerongen. In 1920 kocht hij het Huis Doorn en nam daar zijn intrek. De keizer liet zijn inboedel (64 treinwagons!) naar Nederland komen en bij die inboedel bevonden zich duizenden foto’s uit de periode 1845 – 1919. In Doorn werd de verzameling aangevuld met foto’s uit later tijd.
De foto’s vertellen het verhaal van het leven van een 19e eeuwse vorst: hoe hij woonde, werkte en reisde en hoe hij tijdens de 1e Wereldoorlog zijn troepen achterna reisde om uiteindelijk zijn leven als balling in Doorn te slijten. De foto’s geven ook een uniek tijdsbeeld van bijna een eeuw (1845 – 1941) waarin de wereld ingrijpend veranderde en de fotografie ook een spectaculaire ontwikkeling doormaakte. De foto’s zijn thematisch geordend, waardoor deze overzichtelijk zijn.
In de inleiding de altijd weer indrukwekkende pentekening van Fortunino Matania van het huwelijksdiner van prinses Victoria Luise en hertog Ernst August van Brunswijk in Berlijn. Alle vorstenhoven aan tafel, waaronder de Russische Tsaar, het Britse Koningspaar, de Duitse keizer. We schrijven dan 22 mei 1913. Een jaar later breekt er een vernietigende oorlog uit die al deze partijen uiterst vijandig tegen elkaar doet staan. En ook een einde maakt aan Tsaren- en Keizerrijken.
In het boek komt ook naar voren de hunkering van de keizer naar zijn vorige positie. Een zeker hoop had hij dat het regiem van Hitler hem weer een eervolle plaats zou geven in Duitsland. Maar Hitler reageerde pas op de dode keizer. Dat paste wel in zijn propaganda machine. Bijzonder in dat kader is de foto op pagina 189 waar Wilhelm II in juni 1940 een bezoek brengt aan het ereveld op de Grebbeberg, terwijl hij op dezelfde dag aan Hitler een felicitatietelegram stuurt na de overgave van Frankrijk.
Het hoofdstuk over zijn tijd in ballingschap geeft ook een beeld van de relatie met het Nederlandse koningshuis. In een strikte neutraliteits naleving is Koningin Wilhelmina nooit bij de keizer geweest. Wel zijn prinses Juliana en prins Bernard er geweest. Daar staan bijzondere foto’s over in het boek.
De oudste foto’s en die over glans en glorie geven een heel bijzondere inkijk in de beschermde opvoeding en het leven aan het hof. Ook hier is het toch weer dat beelden soms meer vertellen dan woorden kunnen zeggen. De Eerste Wereldoorlog komt uitgebreid in beeld en dan niet zozeer in oorlogsfoto’s, maar het lijkt bijna een parallelle wereld waarin de keizer de troepen nareisde, uitstapjes maakte en ook zich overal met alle egards liet ontvangen.
Een prachtig vormgegeven lees- en kijkboek dat een heel interessant en soms intiem inkijkje geeft over een tijdperk waarin de wereld ingrijpend veranderde.