Schenking collectie prenten T. van der Ploeg
In juli 2015 heeft de heer Tjerk van der Ploeg zijn grote collectie van ca. 1000 bladen grafiek uit de 17e tot en met de 20e eeuw betreffende het Oranjehuis en aanverwante geslachten, alsook historische kranten, pamfletten en dergelijke geschonken aan de Geschiedkundige Vereniging Oranje-Nassau. Deze collectie is een zeer welkome aanvulling op de reeds grote collectie grafiek die de GVON bezit en deel uitmaakt van het bruikleen aan Paleis Het Loo. Hoewel de collectie ook doubletten bevat zijn er ook veel bijzonder stukken tussen of in sommige gevallen varianten van een prent die reeds in de collectie is. De overige bladen als kranten zijn reeds overgedragen aan de bibliotheek van Het Loo. Het gaat hier om in totaal 28 historische kranten (o.a. ’s Gravenhaegse Courant, Geldersche Historische Courant, Opregte Haarlemsche Courant, Dordrechtsche Courant, Nederlandsche Staats-Courant, Algemeen Handelsblad, Het Vaderland, Algemeen Indisch Dagblad en De Java-Bode), daterend uit de periode 1760-1790 (o.a. huwelijken prinses Carolina, prins Willem V, prinses Louise, meerderjarigheid prins Willem V, geboorte en doop van de latere koning Willem I), 1842-1890 (o.a. huwelijk prinses Sophie, overlijden en begrafenis koningin Sophie, kroonprins Willem, prins Frederik, prins Alexander en koning Willem III) en 1934-1938 (begrafenis prins Hendrik, huwelijk prinses Juliana, geboorte prinses Beatrix). Voorts zijn er ongeveer 35 liederen en lofdichten, deels verschenen bij verjaardagen van prins Willem V, voor een groter deel lofzangen op de troonsbestijging of het huwelijk van koningin Wilhelmina, sommige voorzien van muziek. Deze bladen moeten nog verder ontsloten worden.Het bijzondere aan de schenking is dat de GVON vrij kan beschikken over de bestemming van doubletten, waarbij ook verkoop ten behoeve van het aankoopfonds een optie is die de schenker toejuicht.
Twee prenten uit de collectie Van der Ploeg zijn dit jaar te bezichtigen in de aanwinstenkamer van Paleis Het Loo.
Portret van koningin Anna Paulowna
Foto: Tom Haartsen
Alfred Cornilliet (1807-1895), ca. 1840-1870, mezzotint en ets naar een schilderij van Nicaise de Keyser (1813-1887)
Collectie de heer T. van der Ploeg, bruikleen Geschiedkundige Vereniging Oranje-Nassau, Den Haag
Anna Paulowna (1795-1865), grootvorstin van Rusland, was de echtgenote van koning Willem II. Zij hield van pracht en praal en liet zich graag afbeelden in chique japonnen en met fonkelende juwelen. Van 7 oktober 2016 t/m 8 januari 2017 staat de vorstin centraal in de tentoonstelling ‘Anna Paulowna, een kleurrijke Romanov aan het Nederlandse Hof’ op Paleis Het Loo. Op deze mezzotint – ook wel ‘zwarte kunst’ genoemd – is koningin Anna Paulowna geportretteerd in een rijk gedecoreerd interieur met een doorkijkje naar de tuin. De vorstin is gekleed in een donkere fluwelen japon. Opvallend zijn de parelsieraden, zoals de kettingen, het collier en het diadeem.
Hulde aan koning Willem I
Foto: Tom Haartsen
Willem van Senus (ca. 1772-1851), 1815 of iets later, gravure naar een schilderij van Jan Willem Pieneman (1779-1819)
Collectie de heer T. van der Ploeg, bruikleen Geschiedkundige Vereniging Oranje-Nassau, Den Haag
Deze voorstelling is een huldeblijk aan prins Willem Frederik (1772-1843), die zichzelf op 16 maart 1815 uitriep tot koning Willem I der Nederlanden. Twee engeltjes kronen een borstbeeld van de koning met een lauwerkrans. Links op de achtergrond zijn zes medaillons te zien met de portretten van de voorvaderen van de koning. Op de voorgrond knielt de ‘Vrijheid’. Zij biedt aan de Nederlandse Maagd een piek aan waarop de vrijheidshoed is geplaatst. De maagd wijst met een laurier- of olijftak naar het borstbeeld van Willem I. Naast haar staat een engel met een hoorn des overvloeds. Daaronder heeft de Hollandse leeuw zijn linkerklauw gezet op de Franse haan, die een uitdovende fakkel in zijn poot geklemd houdt. Op de rechterachtergrond is een zeegezicht met schepen te zien, symbool voor scheepvaart, handel en visserij. De gravure (een proefdruk) is vervaardigd naar een schilderij van Jan Willem Pieneman. Ook dit schilderij bevindt zich in de collectie van Paleis Het Loo.