Nieuwe aanwinst: Portret van Koningin Juliana door Atelier Ziegler

Recent heeft de Geschiedkundige Vereniging Oranje-Nassau een afdruk verworven van het invloedrijke fotografische portret dat in 1948 van Koningin Juliana werd gemaakt door Atelier Ziegler in Den Haag. Hieronder een toelichting op deze aanwinst door Niels Coppes, conservator fotografie van Paleis Het Loo en bestuurslid van de GVON:

In de jaren twintig van de 20e eeuw wist Franz Ziegler (1893-1939) zijn naam te vestigen als artistiek portretfotograaf. Aanvankelijk met verschillende kunstzinnige afdruktechnieken, later met belichtingstechniek en kunstlicht ontwikkelde Ziegler een eigen fotografisch handschrift. In zijn Haagse atelier portretteerde hij de culturele- en politieke elite.

Vanaf 1928 tot zijn plotselinge dood in 1939 werkte Ziegler regelmatig aan het hof. Hij fotografeerde Emma, koningin Wilhelmina en prins Hendrik. Met prinses Juliana en later prins Bernhard bouwde hij een goede relatie op. Hij maakte hun verlovingsportret, de bruidsfoto’s en ook prinses Beatrix werd als baby door hem vastgelegd. Franz Ziegler runde een groot portretatelier dat na zijn overlijden werd voortgezet door zus Willy en Jaap Postma, beide medewerkers in het atelier.

Na de oorlog poseerden Juliana en Bernhard nog één keer voor het vertrouwde Atelier Ziegler[1]. De foto’s die hiervan resulteerden vonden geen groot publiek[2]. Enige uitzondering is dit portret van Juliana dat eind jaren 40/begin jaren 50 op grafische wijze werd toegepast op muntbiljetten van 1 gulden en 2,5 gulden [3]. Het is het eerste en enige briefgeld met een portret van koningin Juliana en in deze vorm ging het laatste portret door Ziegler van hand tot hand.

[1] M.S. Jansen, ‘Uit de praktijk van hoffotograaf Franz Ziegler’ in : Franz Ziegler, virtuoos fotograaf (1893-1939), Walburgpers/ Museum Jan Cunen 2009, p. 47
[2] Een reden hiervan is vermoedelijk de hele nieuwe reeks portretten, ter gelegenheid van de inhuldiging later dat jaar, gemaakt in het Amsterdamse atelier van Marius C. Meijboom.
[3] In Nederlands Nieuw Guinea werd het gebruikt op coupures van 1/ 2,5/ 5/ 10/ 25 en 100 gulden.